Điểu kiện tự nhiên
ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN HUYỆN HÒA AN
Huyện Hòa An nằm ở trung tâm tỉnh Cao Bằng, bao quanh thành phố Cao Bằng, phía Bắc giáp huyện Hà Quảng, phía Đông - Bắc giáp huyện Trùng Khánh, phía Đông giáp huyện Quảng Hoà, phía Nam giáp huyện Thạch An, phía Tây giáp huyện Nguyên Bình.
Tổng diện tích đất tự nhiên của huyện là 60.584,76ha, diện tích đất sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản là 9.234,08 ha, đất lâm nghiệp là 45.682,14 ha; còn lại có diện tích phi nông nghiệp chiếm 8,56%, diện tích đất chưa sử dụng chiếm 0,79% tổng diện tích đất tự nhiên của huyện. Cánh đồng trung tâm huyện trải dài trên 20 km. Dọc theo sông Bằng Giang và các nhánh sông, suối là những cánh đồng bằng phẳng. Cánh đồng thị trấn Nước Hai và cánh đồng tại các xã Đức Long, Nam Tuấn, Hoàng Tung, Dân Chủ,... là những cánh đồng tương đối lớn, đất đai màu mỡ, phì nhiêu quanh năm, gieo trồng được 02 vụ lúa, 1 vụ màu.
Ngoài ra, ven khe suối còn có những vùng ruộng bậc thang gồm các xã phía Nam của Huyện như Ngũ Lão, Nguyễn Huệ, Hồng Nam, Bạch Đằng...
Phần diện tích còn lại là núi đồi.Núi đồi chiếm 2/3 diện tích huyện, bao gồm núi đá và núi đất.Độ cao trung bình là 300m so với mặt biển, thấp dần từ Tây sang Đông. Các ngọn núi cao của huyện đáng kể là: Khau Mjà (xã Đức Long) cao 508m, Khau Hân (xã Bình Long) cao 524m, Khau Sầm (xã Vĩnh Quang) cao 618m, Khau Luôn (xã Lê Chung) cao 769m, Nà Mấn (xã Ngũ Lão) cao 1.011, Pá Diển (xã Quang Trung) cao 1.000m, Lũng Xen (xã Công Trừng) cao 854m. Dãy núi đá vôi Lam Sơn (còn gọi là dãy Phja Ngả) nằm án ngữ phía Tây huyện, địa hình khá hiểm trở, có nhiều hang sâu.
Huyện có nhiều sông suối chảy qua, đáng kể nhất là sông Bằng Giang (đoạn chảy qua Đề Thám gọi là sông Mãng). Sông Bằng Giang bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy từ hướng Tây - Bắc xuống Hà Quảng, nhập lưu với các nhánh sông Nặm Thoong tại Nà Niền (xã Đức Long);sông Dẻ Rào từ Thông Nông chảy xuống và sông Tả Sla từ Nguyên Bình chảy ra gặp sông Bằng Giang tại Nước Hai; một nhánh từ Đại Tiến ra gặp sông Bằng Giang tại xóm 4 Bế Triều, thị trấn Nước Hai, chảy qua các xã Hồng Việt, Hoàng Tung, Hưng Đạo, Vĩnh Quang, Đề Thám, thành phố Cao Bằng, Quang Trung, Chu Trinh, Hồng Nam, sang huyện Phục Hòa rồi chảy qua Trung Quốc. Sông Bằng Giang có lòng rộng và sâu, thuận tiện cho giao thông vận tải.Hệ thống sông Bằng Giang và các nhánh đã bồi đắp nên những cánh đồng tương đối bằng phẳng và phì nhiêu vào loại nhất tỉnh.Các sông, suối còn là nguồn cung cấp tôm cá cho con người, nguồn dự trữ thủy điện khá dồi dào.
Huyện có một số hồ nhân tạo lớn là hồ Khuổi Lái ở xã Bạch Đằng, hồ Nà Tấu ở thị trấn Nước Hai, hồ Phia Gào ở xã Đức Long. Khoáng sản có: Mỏ sắt ở Dân Chủ, Hoàng Tung có vàng sa khoáng, đồng, ăngtimoan, phốt phát (Hồng Việt), niken đồng ở xã Quang Trung...Thực vật, động vật phong phú; trên các ngọn núi xưa kia là những khu rừng cổ thụ xanh tốt, có nhiều gỗ quý như nghiến, lim, lát, sao, dẻ ... mọc tự nhiên trên núi đá. Ở những nơi được bảo vệ tốt, các loại cây phát triển tốt, điều hòa mạch nước quanh năm. Các loại cây dược liệu quý hiếm đều mọc ở trên núi đá, núi đất như hồng slí sẻn, địa liền, kê huyết đằng, hà thủ ô, kim anh, thất diệp nhất chi hoa... Hệ cây lương thực, thực phẩm, công nghiệp đa dạng bao gồm lúa, ngô, khoai, sắn, mía, lạc, rau xanh, thuốc lá, dong riềng...